Ons verblijf in Pomol was niet onopgemerkt gebleven. Meho, een van de oud-bewoners, lijkt verbaasd over ons bezoek aan zijn geboortedorp. Nooit eerder had hij er toeristen gezien. Voor buitenlandse toeristen is Oost-Bosnië geen voor de hand liggende bestemming, tenzij het voor een bliksembezoek aan Srebrenica en Potocari is. Ik begreep zijn verbazing. Zonder een persoonlijke uitnodiging was ik hoogstwaarschijnlijk nooit in Pomol beland.
Een week na mijn vertrek uit Pomol nodigt Meho ons uit in zijn woonplaats Sarajevo. Vanavond is hij onze gids. Vanaf het terras van Park Princeva hebben we het mooiste uitzicht over de stad. De ondergaande zon legt een zacht-roze gloed over Sarajevo. Meho wijst naar een oranje gebouw dat prominent in het zicht staat. “Dat is Veijcnica, de nationale bibliotheek van Sarajevo. In 1992 werd het oorspronkelijke gebouw door Servische artelleriebeschietingen verwoest. Honderdduizenden boeken gingen in vlammen op” vertelt hij.
Terwijl de zon steeds verder wegzakt en de avond valt, kijken we uit op Sarajevo. De skyline wordt gekenmerkt door minaretten, Byzantijnse koepels, synagogen en kerktorens. Ze staan symbool voor het multiculturele leven dat hier is. Of was. Tussen 1992 en 1996 werd Sarajevo belegerd door Bosnisch-Servische troepen. De 400.000 inwoners hebben zwaar geleden onder de vier jaar durende belegering. Voortdurend werden ze door Bosnisch-Servische troepen beschoten. De bevolking werd jarenlang afgesneden van voedsel, medicijnen, water en elektriciteit. Meer dan 11.000 inwoners verloren het leven, waaronder 1.600 kinderen.
We verlaten het terras voor een wandeling door Bascarsije, het historische centrum van Sarajevo. De herinneringen aan de Bosnisch-Servische agressie zijn nog altijd in het straatbeeld aanwezig. De martelaren worden niet vergeten. Ze vonden hun laatste rustplaats tegen de berghellingen van de stad. Kogelgaten, door granaten achter gelaten kraters en aan het lot overgelaten verwoeste gebouwen. De straten vertellen hier ieder een eigen verhaal.
Deel 2 verschijnt op zondag 25 november om 11:00 uur online.